در این مقاله قصد داریم شما را با مسابقات المپیک و المپیاد آشنا کنیم .المپیک یا المپیاد ، به جشنواره گفته می شود که هر چهار سال یکبار در به میزبانی کشور های مختلف انجام می شود. به عقیده باستان شناسان وتاریخ نویسان ، این گردهمایی در یونان باستان به انجام می رسید. دردوره باستان این جشن ها ، ابتدا جنبه مذهبی داشته برای ادای احترام به (زئوس = پادشاه خدایان یونان) در المپیاد برگذار میشد. شرکت کنندگان از مردانی ثروتمند بودند . که وقت کافی برای تمرینات ورزشی داشتند.
این مسابقات هر 4 سال یکبار برگذار شد و اولین بار در سال 776 قبل از میلاد، در محل صحن زئوس برگذار شد. بعدها افسانه های زیادی در باره مسابقات المپیک ساخته شد. برای مثال هرکول یکی از این افسانه ها بود که عقیده داشتند او یکی از اساطیر یونانی نیم خدا بود. در افسانه دیگری زئوس و کرونوس ، دو خدای یوان باستان، بر سر فرمانروایی المپیا، به جدال برخواستند. که در نهایت زئوس پیروز شد. بر اساس این افسانه داستان مسابقات المپیک ، یادبود این پیروزی است.
آن زمان ، مردانی که برده نبوده و آزاد بودند حق شرکت در مسابقات را داشتند. زنان مجرد نیز در تاریخی دیگر به احترام (هرا) همسر زئوس و مادر هرکول ، به مسابقات میپرداختند. زنان ازدواج کرده حق شرکت در مسابقات را نداشتند و در صورت مخالفت جان خود را به عنوان بها میپرداختند. مثلا یک المپیاد بیانگر چهار سال بود. در ابتدا در این مسابقات تنها (دوندگی) بود که با گذشت زمان بوکس و پرش و کشتی به آن اضافه شد. از رشته های دیگر این مسابقات که به مرور افزوده شد : پرتاب دیسک ، پنج گانه باستانی ، پانکریشن ، اسب دوانی و ارابی رانی بود.
المپیک امروز
امروزه 293 کشور در مسابقات المپیک شرکت میکنند. این رقم از 193 کشوری که سازمان ملل به رسمیت شناخته است بیشتر است. زیرا کمیته بین المللی المپیک برخلاف سازمان های دیگر به کشور هایی که دارای استقلال سیاسی نیستند نیز اجازه ورود میدهد.سرزمین همچون پورتوریکو و برمودا و هنگ کنگ جز نمونه های بارز این موضوع هستند.
سه سازمان در سطحی تخصصی کمیته المپیک را تشکیل میدهند:
. فدراسیون بین المللی (Ifs) هیئت های کنترل کننده هر ورزش
. کمیته بین المللی (NOCs) که نهضت های المپیک هر کشور را هدایت و کنترل میکنند.
. کمیته برنامه ریزی برای بازی های المپیک (OCOGs) که مسئولیت کنترل رویداد های خاص در المپیک است.
امروزه مسابقات المپیک در 28 رشته ی ورزشی برگذار خواهد شد . اگر با جزئیات بیشتری این رشته شمرده شوند به 37 رشته نیز میرسد. 9 رشته ی ورزشی در برنامه نخستین المپیک جای دارد : دو و میدانی ، دوچرخه سواری ، شمشیر بازی ، ژیمناستیک ، وزنه برداری ، تیراندازی ، شنا ، کشتی .رشته های دیگرهمچون : اسکی ، اسکیت ، والیبال ساحلی ، جودو و…
پرچم ونمادهای المپیک چیست؟
زمینه پرچم المپیک سفید و بدون حاشیه است. در وسط آن 5 حلقه 5 رنگ به عنوان سمبل المپیک قرار گرفته است. رنگ حلقه ها از چپ به راست آبی ، زرد ، سیاه ، سبز ، قرمز است. پرچم المپیک نماد 5 قاره ، وهر کدام از رنگ های حلقه پرچم نماد یک قاره است . قرمز نماد قاره آمریکا ، سبز نماد قاره اروپا ، سیاه نماد قاره آفریقا ، زرد نماد قاره آسیا و آبی نماد قاره اقیانوسیه است. در هم تنیدگی این حلقه ها این نماد همبستگی و پیوند ملت های این قاره است. چیزی که نشان گر هدف اصلی المپیک است.
شعار المپیک ( سریعتر، قوی تر، بالاتر ) نماد آمال نهضت المپیک است. از دیگر نمادهای المپیک مشعل آن است، که یک فرد سرشناس و پیشکسوت ورزشی آن را حمل میکند. چند ماه قبل از برگذاری المپیک ، مشعل المپیک توسط یک بازتاب کننده نور خورشید، روشن میشود. این مشعل در جایگاه باستان المپیک در یونان است. سپس از یونان خارج شده و به سمت قاره یا کشوری که میزبان بازی های المپیک است حرکت میکند . مشعل المپیک غالبا توسط قهرمانان ، رهبران ، بازیگران مشهور و … حمل میشود.
از دیگر نمادهای المپیک تاج زیتون است . این تاج شاخه ای از درخت زیتون است که به دور حلقه ای پیچیده شده و به قهرمانان المپیک یونان باستان اهدا میشد. در سال 2004 سنت تاج زیتون تجدید شد و به قهرمانان به همراه مدال طلا اعطا گردید. درود نمادین المپیک که از سلام رومی ها برگرفته شده ، به عنوان سلام مخصوص المپیک انجام میشود. این درود شبیه به سلام هیتلری است ، با تفاوت اینکه دست ها به سمت بالا گرفته میشود. البته بعد از جنگ جهانی این نوع سلام دادن به دلیل شباهت به نازی ها ممنوع شد.
ایران در المپیک
نخستین حضور ایران در بازی های المپیک از سال 1948 بود . در مجموع تا به امروز ، ورزشکاران ایرانی موفق به کسب 76 مدال در المپیک شده اند . 24 مدال طلا ، 23 مدال نقره و 29 مدال برنز شده اند . این مدال ها حاصل تلاش 61 ورزشکار ایرانی در 18 دوره از مسابقات تابستانی المپیک بوده است .
مشکلات المپیک از ابتدا تا امروز
جنگ : المپیک نتوانست مانع جنگ بشود در نهایت 3 دوره از المپیاد بدون برگذاری مسابقات سپری شد. المپیک 1916 به دلیل جنگ جهانی اول برگذار نشد . المپیک های 1940 و 1944 به دلیل جنگ جهانی دوم برگذار نشد.همچنین کشور های پیروز جنگ جهانی اول مانع از حضور کشورهای مغلوب در المپیک جهانی 1920 شدند.
کشتار مونیخ : در بازی های المپیک 1972 در مونیخ (آلمان غربی) 11 تیم المپیک اسرائیل ، توسط سربازان فلسطینی گروگان گرفته شدند . طی حمله آزادسازی نافرجام پلیس آلمان 9 ورزشکار اسرائیل ، 1 پلیس و 5 گروگان گیر کشته شدند.
در سالهای بعدی به حملات تروریسمی نیز مواجه اما پس از حملات 11 سپتامبر 2001 ، شرایط امنیتی سختی بر روی بازی های المپیک اعمال شد . تا از حملات تروریسمی احتمالی جلوگیری شود. سیاست و تحریم نیز نقش های موثری در مشکلات المپیک داشته اند.
جشن های المپیک
افتتاحیه
در ابتدای المپیک کشور میزبان مراسم بازگشایی یا افتتاحیه المپیک را برگذار میکند. در این مراسم از عناصر سنتی استفاده میشود . جدایی از این عناصر ، کشور میزبان ، نمایش های هنری از رقص و تآتر نیز اجرا میکند . که برای هر کشور مختص به فرهنگ و جامعه خود برنامه ریزی شده و اجرا آن برای شرکت کنندگان و تماشاچیان بسیار دیدنی وهیجان انگیز است .مراسم معمولا با برافراشتن پرچم کشور و سرود ملی آن شروع میشود. بخش سنتی مراسم با رژه ورزشکاران مراسم اجرا میشود . که هر کدام پرچم کشور خود را حمل میکنند.
اختتامیه
این جشن مراسم اختتامیه نیز دارد. پس از اتمام تمامی مسابقات ورزشی ، حمل کنندگان پرچم هر کشور وارد میشوند و در پشت آنها تمامی ورزشکاران بدون نشانه یا دسته بندی خاصی رژه می روند. این حرکت نماد آن است که ( ورزشکاران جهان در کنار یک دیگر در اصل یک ملت خواهند بود ). این حرکت نمادین پیشنهاد دانش آموزی از ملبورن بوده است.
المپیک سال 2024 در کجا برگذار میشود؟
بازی های المپیک تابستانی 2024 با نام رسمی ( بازی های المپیاد سی و سوم ) در پاریس بگذار میشود. افتتاحیه آن 2 آگوست 2024 و اختتامیه در تاریخ 18 آگوست میباشد. مکان این مسابقات ورزشگاه استاد دو فرانس است . دو میزبانی قبلی پاریس 1900 و 1924 بوده است .