مونا نیکبخت روزنامه نگار و مستندساز ایرانی-آمریکایی ساکن نیویورک است. او در 12 اردیبهشت 1362 در تهران به دنیا آمد و در خانواده ای هنرمند و روشنفکر بزرگ شد. پدرش علی نیکبخت، نقاش و استاد هنر سرشناس و مادرش فریبا نیکبخت، نویسنده و منتقد ادبی بود. مونا از سنین جوانی در معرض هنر و فرهنگ قرار گرفت، که شور و شوق او را برای داستان گویی و عدالت اجتماعی تقویت کرد.
بیوگرافی
مونا در دانشگاه تهران تحصیل کرد و در آنجا روزنامه نگاری و علوم سیاسی خواند. او وارد فعالیت های دانشجویی شد و چندین بار به دلیل فعالیت های سیاسی خود دستگیر شد. در سال 2005، مونا بورسیه ای برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته روزنامه نگاری در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک دریافت کرد. او به ایالات متحده نقل مکان کرد و کار خود را در روزنامه نگاری آغاز کرد.
اولین کار مونا به عنوان خبرنگار روزنامه نیویورک دیلی نیوز بود که در آن اخبار و جنایات محلی را پوشش می داد. او سپس برای وال استریت ژورنال کار کرد و در آنجا به امور مالی و تجارت پرداخت. در سال 2010، مونا به کارکنان مجله نیویورکر پیوست و در آنجا درباره مسائل سیاسی، حقوق بشر و عدالت اجتماعی نوشت. مقالات او بر خاورمیانه، به ویژه ایران متمرکز بود، جایی که او در مورد نقض حقوق بشر، وضعیت زنان و وضعیت اسفناک زندانیان سیاسی گزارش می داد.
گزارش مونا درباره ایران
گزارش مونا درباره ایران توجه فیلمسازان الکس گیبنی و جیگساو پروداکشنز را به خود جلب کرد. آنها او را به عنوان تهیه کننده در فیلم مستند خود، “ما رازها را می دزدیم: داستان ویکی لیکس” استخدام کردند، که در جشنواره فیلم ساندنس در سال 2013 نمایش داده شد. این فیلم وب سایت جنجالی ویکی لیکس و بنیانگذار آن، جولیان آسانژ را بررسی می کند.
مونا با الهام از تجربه کار در فیلم «ما رازها را می دزدیم» تصمیم گرفت حرفه ای را در زمینه فیلمسازی مستند دنبال کند. در سال 2014، او شرکت تولید خود، مونا فیلمز را تأسیس کرد و شروع به تولید و کارگردانی فیلم های خود کرد. اولین فیلم او با نام «ایرانیان آمریکایی» به بررسی تجربیات ایرانیان مهاجر در ایالات متحده پرداخت و در سال 2015 از شبکه PBS پخش شد.
مونا در فیلم مستند
مونا در سال 2016 فیلم مستند «محاکمه» را در مورد محاکمه مازیار بهاری، روزنامه نگار و فیلمساز ایرانی تهیه و کارگردانی کرد. این فیلم برای اولین بار در جشنواره بین المللی فیلم تورنتو به نمایش درآمد و سپس از شبکه های بی بی سی و HBO پخش شد. «محاکمه» مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و نامزد دریافت جایزه امی شد.
مونا به تولید و کارگردانی فیلم‌هایی ادامه داد که مسائل مربوط به عدالت اجتماعی و حقوق بشر را بررسی می‌کردند. او در سال 2018 فیلم مستند «انجیل به گفته آندره» را درباره روزنامه‌نگار مد آندره لئون تالی تهیه کرد که برای اولین بار در جشنواره فیلم ساندنس به نمایش درآمد. او همچنین تهیه کننده «شهروند رز»، مستندی درباره بازیگر و فعال رز مک گوان بود که از شبکه E! تلویزیون سرگرمی.
مونا علاوه بر فعالیت در روزنامه نگاری و فیلمسازی، مدافع حقوق بشر و عدالت اجتماعی است. او سخنران سازمان ملل بوده و با سازمان های مختلف برای ارتقای آزادی بیان و حقوق زنان در ایران و سایر کشورها همکاری داشت.
افتخارات مونا نیکبخت
کار مونا با جوایز و افتخارات متعددی شناخته شده است. در سال 2016 توسط مجله Arabian Business به عنوان یکی از “100 زن قدرتمند عرب” انتخاب شد. او در سال 2019 جایزه “فیلمساز برجسته” را در مراسم اهدای جوایز زنان عرب در دبی دریافت کرد.
مونا علیرغم مواجهه با چالش ها و موانع در مسیر حرفه ای خود، همچنان به گفتن داستان هایی که موضوعات مهم اجتماعی را روشن می کند و صدای جوامع به حاشیه رانده شده را تقویت می کند، متعهد است. او یک پیشگام در حوزه کاری خود است، و کار او الهام بخش بسیاری است تا از قدرت داستان سرایی برای ایجاد تغییرات مثبت در جهان استفاده کنند.
مونا پس از اتمام مدرک کارشناسی ارشد خود در رشته روزنامه نگاری در دانشگاه کلمبیا، به عنوان روزنامه نگار آزاد برای رسانه های مختلف از جمله نیویورک تایمز و NPR کار کرد. گزارش او بر مسائل عدالت اجتماعی، از جمله مهاجرت، برابری جنسیتی، و اصلاحات عدالت کیفری متمرکز بود.
مونا علاوه بر کار روزنامه نگاری و فیلمساز، نویسنده ای کارکشته نیز هست. او برای نشریاتی مانند نیویورکر، نیویورک تایمز و گاردین نوشت و مقالات و مقالات او به چندین زبان ترجمه شد. مونا نیکبخت.
کار برجسته مونا
یکی از برجسته‌ترین آثار مونا به‌عنوان نویسنده، کتاب او با عنوان «کمپین یک میلیون امضای زنان ایرانی برای برابری: داستان درون» است که با همکاری نوشین احمدی خراسانی تألیف شد. این کتاب به بررسی تلاش‌های زنان ایرانی برای جمع‌آوری یک میلیون امضا در حمایت از حقوق برابر، علیرغم مواجهه با سرکوب و آزار و اذیت دولت ایران می‌پردازد.مونا نیکبخت.
کار مونا با جوایز و افتخارات متعددی شناخته شد. وی در سال ۱۳۹۴ «جایزه دستاورد برجسته» را از بنیاد مطالعات زنان ایران دریافت کرد. او در سال ۲۰۱۸ از سوی بنیاد زنان ایرانی آمریکایی به عنوان یکی از «بانفوذترین زنان ایرانی تبار» معرفی شد.
مونا علاوه بر موفقیت‌های حرفه‌ای‌اش، یکی از اعضای فعال جامعه ایرانی-آمریکایی در شهر نیویورک است. او عضو هیئت مدیره انجمن ایرانیان آمریکایی نیویورک بوده. و با چندین سازمان برای ترویج تبادلات فرهنگی و گفتگو بین ایران و ایالات متحده کار کرد.مونا نیکبخت.
علیرغم اینکه مونا با سانسور و آزار و اذیت دولت ایران مواجه است، همچنان متعهد به بازگو داستان های کسانی است که اغلب نادیده می شوند یا ساکت می شوند. او از طریق کار خود به عنوان یک روزنامه نگار، فیلمساز و نویسنده، به صدایی قدرتمند برای عدالت اجتماعی و حقوق بشر و الگویی برای زنان جوان ایرانی-آمریکایی تبدیل شد که آرزوی ایجاد تغییر در جهان را دارند.مونا نیکبخت.