باشگاه شاختار دونتسک یکی از تیم های مطرح فوتبالی کشور اوکراین است که به زبان اوکراینی Футбольний клуб «Шахта́р» Донецьк تلفظ می شود. این تیم به معدنچی ها در کشور اکراین شهرت دارد و در شهر زیبای دونتسک قرار دارد. در ادامه سایت ورزشی به معرفی کامل باشگاه شاختار دونتسک می پردازیم. پس همراه ما باشید.
بیوگرافی باشگاه شاختار دونتسک
نام کامل: باشگاه فوتبال شاختار دونتسک
لقب(ها): Hirnyky (معدنچی‌ها)
تاریخ بنیان‌گذاری: ۲۴ مه ۱۹۳۶؛ ۸۷ سال پیش
زمینِ بازی: ورزشگاه المپیسکی، کی یف
گنجایش: ۴۰٬۰۰۳
مالک: رینات آخمتوف
سرمربی: ایگور یوویچویچ
لیگ: لیگ برتر فوتبال اوکراین
۲۰۱۸–۱۹ قهرمان
وبسایت: http://www.shakhtar.com
باشگاه شاختار دونتسک
تیم فوتبال شاختار دونتسک یکی از تیم های مطرح فوتبال بزرگسالان در کشور اوکراین می باشد. شاختار یکی از مشهورترین باشگاه های فوتبال در کشور اوکراین به حساب می آید و مخصوصا در بخش هایی از شرق اوکراین و دنباس طرفداران زیادی دارد. یکی از قدیمی ترین تیم های فوتبال دنیا در تاریخ ۲۴ مه ۱۹۳۶ تاسیس شد. این باشگاه لقب ماینرز یعنی معدنچی دارد و در سال 2014 به دلیل جنگ میان ارتش روسیه و اوکراین، این باشگاه به شهر لویو نقل مکان کرد. از اوایل سال 2017 در حالی که دفتر مرکزی و دفاتر آموزش این باشگاه در کیف به فعالیت خودش ادامه داد. اما این باشگاه بازی های خود را در شهر خارکوف دومین شهر بزرگ اوکراین برگزار نمود. شاختار تابحال در چندین رقابت اروپایی مخصوصا در لیگ قهرمانان حضور داشته باشد.
شاختار دونتسک باشگاه قدرتمند اوکراینی
تیم فوتبال شاختار جزو اولین باشگاه هایی در اوکراین است که توانسته استقلال پیدا کند و در سال 2009 قهرمانی لیگ اروپا را بدست آورد. اف سی شاختار و دیناموکیف دو تا از بزرگترین باشگاه های اوکراین هستند. در قدیم این تیم بازی های خانگی خود را در شهر دونتسک و در ورزشگاه تازه تاسیس دونباس آرنا برگزار می کرد. اما به دلیل درگیری هایی که در شرق اوکراین به وجود آمدف این تیم مجبور شد موقتا 1000 کیلومتر به سمت غرب و ورزشگاه آرنا لویو نقل مکان نماید.
در زمان استراحت زمستانی فصل 2016-2017 این باشگاه در ابتدای سال 2017 دوباره به ورزشگاه متالیست در خارکوف 250 کیلومتری شمال غربی دونتسک نقل مکان نمود. باشگاه شاختار، عضو انجمن ورزشی داوطلبانه اتحاد جماهیر شوروی از شاختیور بود و در این میان با سایر تیم‌های شوروی از کاراگاندا (قزاقستان) و سلیگورسک (بلاروس) نیز ارتباط خوبی داشت. پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، شاختار دو سال پیاپی یعنی در سال‌های ۱۹۶۱ و ۱۹۶۲ دوران سختی را سپری می‌کرد و در میانه جدول لیگ این کشور قرار داشت.
استادیوم خانگی شاختار دونتسک
دونتسک یکی از شهرهای میلیاردرهای تجارت فوتبال و افسانه معدنچیان استخونویست یعنی قهرمانان کار در شوری سابق است. این منطقه بنام دونباس و شهر دونتسک و به تیم فوتبالش یعنی شاختار شهرت زیادی دارد. این شهر میزبان جام ملت های اروپا در سال 2012 بوده است. شهر شرقی دونتسک یکی از چهار شهر میزبان جام ملت های اروپای 2012 بود. دونباس آرنا استادیوم خانگی و محل تمرین تیم شاختار است. زمان ساخت این استادیوم از سال 1998 آغاز شد و یک سال بعد این مجموعه به بهره برداری کامل رسید.
در همان زمین 5 زمین چمن فوتبال راه اندازی شد. مساحت ورزشگاه در مجموع بیش از 43 هکتار است. شاختار دونتسک در سال 2009 جام اتحادیه باشگاه های اروپا را به خانه برد و با این حساب اولین و تنها تیم اوکراینی بود که از زمان استقلال این کشور در فروپاشی اتحاد جماهیر شوری، یک جام معتبر بین المللی کسب کرده است.
فوتبال در شهر زیبای دونتسک
ریشه فوتبال در دونتسک را می توان در معادن آهن و ذغال سنگ یافت. در واقع تیم شاختار در بدو فعالیتش برای کارگران معدن تاسیس شد. آندرس بابشکو تاریخچه باشگاه مورد علاقه اش را اینگونه تشریح کرد:
«اولین تیم منطقه ما در سال‌های اولیه قرن گذشته و به همت کارگران انگلیسی کارخانه ذوب آهن دونتسک تاسیس شد. همه به خوبی می‌دانند که این تیم را جان هیوز و کارکنان و کارگرانش بنیان نهادند. آنها در وقت استراحت فوتبال بازی می‌کردند و به این ترتیب اولین تیم فوبال را در اینجا راه انداختند. در سال ۱۹۱۱ موسسه ورزشی یوزووکا، به نام جان هیوز تاسیس شد که فعالیت اصلیش فوتبال بود. این موسسه بعدا به شاختار تغییر نام داد.» «سرمایه گذاری هنگفت آقای اخمدوف در باشگاه فوتبال را می‌توان از دیدگاه‌های گوناگون تحلیل کرد. اول علاقه شخصی وی به فوتبال؛ دوم، ضرورت داشتن حس تسلط بر سلسله مراتب اجتماعی آنچنان که در اوکراین به آن نیاز است و سوم داشتن یک تصویر مثبت اجتماعی، به ویژه در سطح محلی و در محل اقامتگاه اکثر شرکت‌هایش.»
ظهور تیمی بنام شاختار دونتسک
دیناموکیف اسم جاودان در تاریخ فوتبال اوکراین است که 30 قهرمانی داشته و جزو پرافتخارترین تیم ادوار لیگ های اوکراین و شوری است. اما یک تیم دیگر به عنوان امپراطور در دهه 10 میلادی به طور جدی وارد شد. پیدایش شاختار دونتسک تیم سیاه و نارنجی پوشان شهر دونتسک باعث شد تا سلطه همیشگی دیناموکیف بر فوتبال اوکراین به پایان برسد. شاختار تا قبل از دهه 10 میلادی همیشه تیم دوم فوتبال اوکراین بود که به لطف هسته برزیلی خودش توانست به غول فوتبال اوکراین در دهه جاری تبدیل گردد.
شاختار دونتسک با 12 قهرمانی جزو دومین تیم پرافتخار اوکراین است که تلاش دارد تا به 15 قهرمانی دیناموکیف در لیگ برسد. این در حالی است که 16 سال قبل در سال 2004 دیناموکیف 11 بار و شاختار فقط یک بار قهرمان لیگ کشورشان شدند. سرمربی معروف رومانیایی بنام میرشا لوچسکو شخصی بود که تاریخ را در تیم دونتسک تغییر داد. در تابستان 2004 لوچسکو سابقه هدایت بشیکتاش، گالاتاسرای و اینترمیلان را برعهده داشت، او به تیم دوم فوتبال اوکراین آمد. هدف او تبدیل کردن شاختار به بزرگترین تیم کشور اوکراین بود. تا آن زمان دیناموکیف بزرگترین تیم اوکراین لقب داشت و شاختار با این شرایط قطعا شانسی برای رقابت نداشت. اما شاختار با لوچسکو توانست پروژه هایی همانند تیم های پرتغالی نظیر بنفیکا و پورتو را آغاز کند و قدرت را کمی از دست دینامو خارج کرد.
هسته دفاعی اوکراینی و هسته هجومی برزیلی به دستور لوچسکو
بعد از حضور لوچسکو در باشگاه شاختار، او به دنبال کشف بازیکنان برزیلی ارزان قیمت جهت تقویت خط حمله تیمش شد. بنابراین استعدادیاب های شاختار را راهی کشور برزیل کرد. در واقع طرح لوچسکو برای رقابت با دیناموکیف، تشکیل هسته دفاع اوکراینی در مقابل هسته هجومی برزیلی بود. جذب بازیکنان ارزان برزیل این فرصت را به شاختار داد که در کنار استفاده از آنها برای مبارزه با دیناموکیف بتواند آنها را بعد از ستاره شدن با قیمت بالایی بفروشد. سیستم لوچسکو جواب داد و در همان فصل اول حضورش شاختار قهرمان لیگ اوکراین شد. در فصل بعد نیز توانست از عنوان قهرمانی اش دفاع کند. فرناندینیو یکی از اولین خریدهای طلایی شاختار در این مسیر بود که سال 2005 با مبلغ 7 میلیون یورو به شاختار رفت.
کم کم این تیم اوکراینی قهرمانی های بیشتری کسب کرد و با افزایش بودجه توانست بازیکنان جذابتری خرید نماید و هزینه بالاتری پرداخت کند. انتقال 14 میلیون یورویی ویلیان به شاختار در سال 2007 یکی از خریدهای موفق تیم اوکراینی از کشور برزیل بود. شاختار در فصل 2009-2008 با توجه به از دست دادن قهرمانی لیگ، توانست آخرین جام یوفای تاریخ را بنام خودش بزند. البته نام جام یوفا از فصل بعد به لیگ اروپا تغییر پیدا کرد.
شاختار با وجود بازیکنانی نظیر چیگرینسکی، ویلیان، فرناندینیو، لوئیز آدریانو، ایلسینیو و البته کاپیتان داریو سرنا، توانست در مقابل حریفان سرسختی نظیر تاتنهام، زسکامسکو، مارسی پیروز شوند و به نیمه نهایی جام یوفا برسند. در نیمه نهایی نیز دیناموکیف حریف شاختار بود و با درخشش برزیلی ها شاختار توانست با نتیجه 3-2 از سد دینامو کیف بگذرد و به فینال برسد. در فینال نیز شاختار با گل های ژادسون و لوئیز آدریانو در مقابل وردربرمن با نتیجه 2-1 پیروز شد و اولین جام اروپایی را فتح نمود.
شروع دهه جدید برای شاختاری ها
با شروع دهه جدید سلطه شاختار با برزیلی ها بر لیگ اوکراین شروع شد. غیر از فصل های 14-15 و 15-16 ، تیم شاختار در بقیه فصل های دهه جاری موفق به فتح لیگ اوکراین شد و در لیگ قهرمانان اروپا نیز تا مرحله حذفی پیش رفت. این در حالی بود که در این دهه تیم شاختار بازیکنان مشهور برزیلی نظیر چون ویلیان، داگلاس کاستا، فرناندینیو و لوئیز آدریانو را از دست دادند و با جایگزین نمودن آنها توسط بازیکنانی نظیر فرد، الکس تکسیرا، تایسون، برنارد، تایسون مارلوس توانست همچنان سنت و در عین حال قدرت خود را حفظ کند. سال 2016 نیز لوچسکو بعد از 12 سال موفق شد تیم شاختار دونتسک را ترک کند.
پائولو فونسکا سرمربی پرتغالی باشگاه رم ایتالیا جانشین لوچسکو در شاختار شد و ایشان با توجه به پرتغالی بودن می توانست راحت تر با بازیکنان برزیلی تیمش ارتباط برقرار کند. سه قهرمانی پیاپی حاصل سه سال کار فونسکا در تیم شاختار دونتسک بود و سپس لوئیس کاستروی پرتغالی به تیم آمد. شاختار تنها تیم اروپایی است که جهت جذب بازیکن به ریشه و نژاد آنها توجه یژه دارد و تقریب همانند سیستم اتلتیکو بیلبائو عمل می کند. اعتماد به برزیلی ها حتی به فوتبال ملی اوکراین نیز راه یافت و به جونیور مورائس متولد و بزرگ شده برزیل که در خط حمله تیم ملی اوکراین میدان داده شد. همچنین ایگور یوویچویچ سرمربی کنونی شاختار در سال 2022-2023 می باشد.
سرنوشت تلخ شاختار دونتسک
شاختار دونتسک جزو تیم های مطرح و برجسته فوتبال اروپا است که در دهه های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. باشگاهی که سابقه حضور دراز مدت در لیگ قهرمانان اروپا را دارد و در فصل حضورش در این رقابت ها در گروه F با تیم های ار.ب. لایپزیک آلمان، سلتیک گلاسگو اسکاتلند و نیز مدافع عنوان قهرمانی، رئال مادرید اسپانیا همگروه شد. شاختار از سال 2014 میلادی با سرنوشت تلخ روبرو شد. این تیم در پی اشغال و الحاق کریمه توسط روسیه 8 سال است که دیگر در استادیوم خانگی میزبان تیم های حریف نبوده و مجبور است دیدارهای خانگی خود را در ورزشگاه های دیگر برگزار نماید. این تیم اوکراینی با این وجود توانست در طول 8 سال اخیر 4 بار عنوان قهرمانی لیگ برتر اوکراین را بدست آورد و در عرصه های رقابت تراز اول قاره ای اروپا نیز حضور داشته باشد.
تبدیل استادیوم به “لانه روباه”
بعد از اینکه در سال 2014 همه چیز تغییر کند، ورزشگاه دونبال آرنا محل برگزاری مسابقات خانگی شاختار دونتسک بود. اما این استادیوم سال 2009 به عنوان یکی از مدرن ترین ورزشگاه های اروپا افتتاح شد و از درخش و ابهت فوق العاده ای برخوردار است و حالا به محل لانه روباه و مخروبه ای تبدیل گشت. الکسی باخارف، ستاره سابق شاختار که در ماه مارس 2022 درگذشت. در سال 2019 وضعیت دونباس آرنا اینطور توصیف شده است: «این ورزشگاه خانه چهار خانواده روباه شده است. این روباه‌ها مشغول حفر لانه‌های خود در استادیوم هستند.»
دیدارهای خانگی در استادیوم‌های لویو، خارکیف و ورشو
بعد از سال 2014، باشگاه شاختار دونتسک ابتدا به شهر لویو اوکراین نقل مکان کرد. ورزشگاه این شهر میزبان بازی های خانگی شاختار دونتسک تا پایان سال 2016 بود. سپس به دلیل بروز رفتار خشونت آمیز از طرف تیم کارپاتی، لویو علیه شاختار دونتسک، این تیم مجبور شد دوباره به جای دیگر منتفل شود و به شهر خارکیف اوکراین رفت. اما تیم شاختار به دلیل وضعیت جنگی در اوکراین باید دیدارهای خانگی خود را در فصل جاری لیگ قهرمانان اروپا ، خارج از اوکراین بازی کند. استادیوم شهر ورشو پایتخت لهستان به عنوان میزبان بازی های شاختار انتخاب شده و مورد تائید اتحادیه فوتبال اروپا قرار گرفته است.
نماد و رنگ تیم شاختار دونتسک
اولین لوگوی باشگاه در سال 1936 به شکل گوشه آبی با S قرمز رنگ وسط این شش گوشه و یک چکش طراحی شده بود. در سال 1946 زمانی که این باشگاه تغییر نام داد، با اضافه کردن اسم باشگاه لوگو نیز به رنگ سیاه و سفید در آمد. در اواسط دهه 1960 میلادی، لوگو به دو چکش متقاطع تبدیل شد و نوشته “شاختار دونتسک” در داخل دایره قرار گرفت. سال 1989 یک هنرمندی بنام ویکتور ساویلوف در زمان بازسازی باشگاه، یک لوگوی آزمایشی با طرح توپ و زمین طراحی کرد و آن را به باشگاه ارائه نمود.
مدتی بعد لوگو این باشگاه به طور فعلی آن ساخته شد. این نشان در سال 1997 به کیت اضافه گشت. در سال 2008 نیز در زمان افتتاح استادیوم جدید، از لوگوی جدید شاختار رونمایی شد. برای اولین بار در طی 30 سال، از چکش های متقاطع، نماد سنتی این باشگاه در نشان تیم استفاده شد. همچنین نخستین بار نام باشگاه به زبانا اوکراینی نوشته شده بود و از سال 1961 رنگ رسمی این باشگاه سیاه و نارنجی است.
هواداران و رقبای تیم شاختار
در تاریخ 20 سپتامبر سال 1959 تیم شاختار در مقابل تیم زسکامسکو قرار گرفت و اولین بار در میان هواداران دو تیم شورشی به وجود آمد. تعداد زیادی از طرفداران تیم شاختار به درون زمین بازی آمدند و جنجال زیادی ایجاد کردند. در نتیجه مسابقه ناتمام باقی ماند. در تمام مسابقاتی که در دونتسک برگزار می شد. افراد زیادی برای کنترل حرکت هواداران در ورزشگاه حاضر می شدند. اوایل دهه 2000 میلادی استادیوم های اکراین شبیه به سبک هواداران فوتبال در انگلستان (متعصب و خشن) شد. سال 2003 در فینال جام حذفی اوکراین نیز درگیری شدیدی میان هوادران دینامو و شاختار صورت گرفت.
در مسابقه با تیم متالوره دونتسک نیز درگیری شدیدی بین هواداران پیش آمد. باشگاه متالوره دونتسک همشهری شاختار به حساب می آید و در واقع به دربی دونتسک معروف است و بازی های این دو تیم به اندازه بازی های سایر رقیبان البته قابل توجه نیست. باشگاه متالوره دونتسک در جولای 2015 اعلام ورشکستگی کرد. از جمله رقابت های بی حاشیه این باشگاه نیز می توانیم به بازی های مقابل اسپارتاک مسکو و باشگاه دینامو تبیلیسی جورجیا اشاره نماییم که در لیگ برتر اتحاد جماهیر شوروری اتفاق افتاد. یکی از رقابت های جالب دربی دونباس با زوریا لوهانسک بود که جمعیت قابل توجهی برای دیدن این مسابقه به استادیوم رفتند و درگیری در این بازی شدت گرفت.
افتخارات
رقابت‌های داخلی
لیگ برتر فوتبال اوکراین
قهرمانی‌ها (۱۲): ۲۰۰۱–۰۲، ۲۰۰۴–۰۵، ۲۰۰۵–۰۶، ۲۰۰۷–۰۸، ۲۰۰۹–۱۰، ۲۰۱۰–۱۱، ۱۲–۲۰۱۱، ۱۳–۲۰۱۲، ۲۰۱۳–۱۴، ۲۰۱۶–۱۷، ۲۰۱۷–۱۸، ۲۰۱۸–۱۹
جام حذفی فوتبال اوکراین
قهرمانی‌ها (۱۳): ۱۹۹۴-۹۵، ۱۹۹۶–۹۷، ۲۰۰۰–۰۱، ۲۰۰۱–۰۲، ۲۰۰۳–۰۴، ۲۰۰۷–۰۸، فینال جام حذفی فوتبال اوکراین، ۲۰۱۱–۱۲، ۲۰۱۲–۱۳، ۲۰۱۵–۱۶، ۲۰۱۶–۱۷، ۲۰۱۷–۱۸، ۲۰۱۸–۱۹
سوپر جام فوتبال اوکراین
قهرمانی‌ها (۸): ۲۰۰۵، ۲۰۰۸، ۲۰۱۰، ۲۰۱۲، ۲۰۱۳، ۲۰۱۴، ۲۰۱۵، ۲۰۱۷
قهرمانی‌ها (۴): ۱۹۶۱، ۱۹۶۲، ۱۹۸۰، ۱۹۸۳
سوپر جام فوتبال شوروی
قهرمانی‌ها (۱): ۱۹۸۴
لیگ ۱ فوتبال شوروی
قهرمانی‌ها (۱): ۱۹۵۴
اروپایی
لیگ اروپا
قهرمانی‌ها (۱): فینال جام یوفا ۲۰۰۹
جمع بندی
تیم فوتبال شاختار دونتسک یکی از باشگاه های قدرتمند و حرفه ای و پرطرفدار در کشور اوکراین است که توانسته یکی از رقیبان سرسخت دیناموکیف اوکراین است.