باشگاه سپاهان یک تیم مطرح فوتبالی در شهر اصفهان که به نام فولاد مبارکه سپاهان اصفهان در لیگ برتر خلیج فارس حضور دارد و در سال 1332 در شهر زیبای اصفهان بنا نهاده شد. مالک باشگاه نیز شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. این تیم از ابتدای تاسیس توانسته 9 جام رسمی و کشوری را بنام خودش ثبت کند. مالک باشگاه قبل از انقلاب محمود حریری بود. باشگاه سپاهان با کسب 5 مقام قهرمانی و چهار مقام نایب قهرمانی در دوره های دوم، نهم، دهم، یازدهم و چهاردهم لیگ برتر جزو تیم های پرافتخار لیگ فوتبال ایران به حساب می آید. اولین تیم ایرانی که به فینال لیگ قهرمانان آسیا راه یافته و حتی به مسابقات جام باشگاه های جهان سال 2007 میلادی نیز ورود پیدا کرده است. در ادامه سایت ورزشی به معرفی باشگاه سپاهان می پردازیم.
مشخصات باشگاه سپاهان
نام کامل: باشگاه فرهنگی ورزشی فولاد مبارکه سپاهان اصفهان
لقب(ها): طوفان زرد آسیا
تاریخ بنیانگذاری: مهر ۱۳۳۲ (۷۰ سال پیش)
نام ورزشگاه ورزشگاه: نقش جهان اصفهان
گنجایش: ۷۶٬۰۰۰ نفر
مالک: شرکت فولاد مبارکه اصفهان
مدیرعامل: منوچهر نیکفر (سرپرست)
سرمربیک ژوزه مورایس
وب سایت: وبگاه رسمی باشگاه
معرفی باشگاه سپاهان:
تیم فوتبال سپاهان یکی از پرافتخارترین تیم های دهه 1380 فوتبال و اولین باشگاه در تاریخ لیگ برتر است که توانست در فصل 91-1390 برای سومین دوره پی در پی قهرمان لیگ برتر شود. همچنین نخستین باشگاه در تاریخ لیگ فوتبال ایران که توانسته در دو دوره پیاپی قهرمان جام حذفی فوتبال ایران شود. سپاهان همچنین با 4 قهرمانی در جام حذفی، یکی از تیم های پرافتخار این جام به حساب می آید. یکی از مهم ترین افتخارات باشگاه می توانیم به 5 قهرمانی و 4 نایب قهرمانی لیگ فوتبال ایران، 4 قهرمانی جام حذفی فوتبال ایران، 1 نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا، 1 نایب قهرمانی جام قهرمانی فوتبال ایران و عنوان پنجمی جام باشگاه های فوتبال جهان اشاره نماییم.
سپاهان به دلیل پشتوانه مالی محکم و استوار شرکت فولاد مبارکه در ایران از جمله باشگاه های با ثبات و حرفه ای و سازماندهی مرتب و مناسب و با نظم شناخته می شود.
تاریخچه باشگاه سپاهان
دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰
این باشگاه در اواخر مهر ماه 1332 توسط محمود حریری بازیکن تیم ملی فوتبال ایران و شاهین تهران تاسیس شد. ابتدا نام باشگاه شاهین انتخاب شد و چون شعبه ای از باشگاه فوتبال شاهین تهران بود و با الگوبرداری از این تیم بنا نهاده شد. این تیم در سال 1342 به عنوان نماینده اصفهان و در قالب تیم منتخب این شهر برای شرکت در مسابقات قهرمانی ایران به تهران آمد و بعد از تساوی 1-1 با تیم منتخب تهران، قهرمان شد. در تیرماه 1346 شاهین تهران منحل شد. شاهین اصفهان برای جلوگیری از انحلال مجبور به تغییر اسم شد و نام سپاهان که از اسم های قدیمی شهر بود را انتخاب کرد و تا سال 50 توانست 14 بار قهرمان باشگاه های اصفهان شود.
دهه ۱۳۵۰
این باشگاه در سال 1350 به عنوان نماینده شهر اصفهان در مسابقات انتخابی لیگ شرکت کرد. بعد از غلبه بر استقلال اهواز توانست جواز صعود به جام منطقه ای ایران 1350 که بالاترین سطح لیگ فوتبال ایران در آن سالها بود را کسب کند و در بین هشت تیم لیگ پنجم شد. در سال 1351 عازم اولین سفر خارجی شد و در تورنمنت چلنج شیب هند به مقام نایب قهرمانی رسید. برای شرکت در لیگ تخت جمشید، تیم ذوب آهن به دلیل برخوردار بودن از امکانات بیشتر برای این لیگ انتخاب شد و آنها مجبور به حضور در لیگ دو شدند و در نهایت نیز قهرمان لیگ دو شدند و وارد مسابقات جام تخت جمشید شده بودند.
سپاهانی ها در چهار دوه متوالی سال های (۱۳۵۳، ۱۳۵۴، ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶) در جام تخت جمشید حضور داشتند. اولین مسابقه آنها در این جام، در هفته اول تخت جمشید 1353 در تاریخ 17 اسفند 1352 مقابل تیم آب و برق خوزستان در اصفهان در حضور 7 هزار تماشاچی انجام شد که با نتیجه 0-0 به تساوی ختم شد. آخرین مسابقه سپاهان در جام تخت جمشید در هفته سی ام جام در تاریخ 6 بهمن 1356 مقابل تیم تاج تهران در ورزشگاه امجدیه تهران در حضور بیش از 15 هزار تماشاگر به انجام رسید که با نتیجه 1-0 به نفع سپاهان خاتمه یافت.
دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰
خلال جنگ ایران و عراق، چهارتن از بازیکنان وقت باشگاه سپاهان بنام های حسن غازی (کاپیتان سپاهان)، حسین ملاافضل، محمدسعید هاشمی دهچی و سعید معینی کربکندی کشته شدند. سال 1361، محمود حریری امتیاز باشگاه سپاهان را به مسعود تابش واگذار کرد. دهه 60 زیر سایه تیم تازه ظهور کرده تام اصفهان بودند و در این مدت مسعود تابش رهبری تیم را برعهده گرفت. با شروع مسابقات لیگ آنها یکی از تیم های همیشه حاضر در لیگ بودند.
فعالیت های فرهنگی، ورزشی باشگاه تا اواخر سال 71 ادامه یافت و تا اینکه به دلیل شرایط اقتصادی و با در نظر گرفتن مصالح باشگاه که در اصل بر حفظ نام سپاهان بود، از اوایل سال 1372 این باشگاه تحت حمایت و مدیریت کارخانه سیمان سپاهان قرار گرفت و با نام باشگاه فرهنگی ورزشی «سیمان سپاهان» به فعالیت خود ادامه داد.
در این سالها کارخانه سیمان سپاهان حمایت مالی از این تیم داشت و تا سال 1379 عهده دار این وظیفه بود. تغییر شرایط اقتصادی کشور و عرضه شدن سهام کارخانه سیمان سپاهان در بورس سهام و عدم تمایل سهام داران جدید این کارخانه به باشگاه داری سبب شد که در تابستان 1379 امتیاز باشگاه به مجتمع فولاد مبارکه واگذار شد و نام باشگاه به فولاد مبارکه سپاهان تغییر پیدا کرد.
دهه ۱۳۸۰
تیم سپاهان اولین دوره لیگ برتر سال 81-1380 را با هدایت استانکو پوکله پوویچ شروع کرد. استانکو اولین مربی سپاهان در لیگ برتر و همچنین اولین مربی خارجی این باشگاه در این مسابقات به حساب می آمد. این مربی بعد از زدراکو رایکوف، دومین مربی خارجی تاریخ سپاهان به حساب میآید. در دههٔ ۱۳۸۰، محمدرضا ساکت بین سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ مدیرعامل باثبات باشگاه فولاد مبارکه سپاهان بود. سپاهان در دومین دوره لیگ برتر 82-1381 با هدایت فرهاد کاظمی در پنجاهمین سال تاسیس خود به عنوان اولین تیم غیر تهرانی در تاریخ لیگ برتر فوتبال، قهرمان لیگ برتر شد. این قهرمانی به صورت زودهنگام و یک ماه قبل از پایان فصل برای سپاهانی ها قطعی شد.
سپاهان در سال 86 با توجه به عملکرد و نتایج مسابقات لیگ برتر، قهرمانی در جام حذفی و نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا و حضور در جام باشگاه های جهان موفق شد در رده بندی فدراسیون بین المللی جایگاه 55مین تیم برتر فوتبال جهان و رتبه اول آسیا را کسب کند.
درخشش سال 80
تیم سپاهان در هفتمین دوره لیگ برتر 87-1386 با پشت سر گذاشتن مشکلات مختلف از جمله کسر 3 امتیاز و اجرای حکم انجام 2 ماه بازی های خانگی در خارج از خانه و 1 ماه انجام بازی های خانگی بدون تماشاگر، تا آخرین ثانیه های اتمام لیگ، قهرمان هفتمین دوره این بازی ها بود که این عنوان را در دقیقه 96 بازی با پرسپولیس تهران با نتیجه 1-2 واگذار و به عنوان نایب قهرمان لیگ هفتم شناخته شد. سپاهان در نهمین دوره لیگ برتر 89-1388 با هدایت امیر قلعه نویی با اقتدار و به صورت زودهنگام قهرمان شود. یک سال بعد در دهمین دوره لیگ برتر 90-1389 باز هم امیر قلعه نویی اینبار با سپاهان توانست قهرمانی زودهنگام را تجربه کند و اولین تیمی که توانست در دو دوره متوالی قهرمان لیگ برتر شود.
علاوه بر جام قهرمانی دهمین دوره لیگ برتر، جام قهرمانی دائمی مسابقات لیگ برتر به دلیل ثبت رکورد سه قهرمانی در این مسابقات به سپاهان اهدا شد. این قهرمانی که سومین قهرمانی سپاهان در لیگ برتر بود، این تیم را تبدیل به پرافتخارترین تیم لیگ برتر فوتبال ایران کرد.
دهه ۱۳۹۰
سپاهان در فصل 91-1390 لیگ برتر با هدایت لوکا بوناچیچ بازی های خود را آغاز کرد. بوناچیچ در 9 هفته ابتدایی لیگ به عنوان سرمربی در این باشگاه فعالیت می کرد. بعد از آن کریم قنبری دستیار بوناچیچ در سپاهان به عنوان سرمربی موقت انتخاب شد و سه بازی در لیگ و یک بازی در جام حذفی هدایت تیم سپاهان را برعهده دار شد. تا اینکه زلاتکو کرانچار به طور رسمی به عنوان سرمربی سپاهان انتخاب شد و از هفته سیزدهم لیگ، کار خود را در این باشگاه شروع کرد.
سپاهان در این فصل، برای سومین سال متوالی و چهارمین بار در لیگ برتر قهرمان شد. با این سه قهرمانی پیاپی سپاهان اولین باشگاه در تاریخ لیگ فوتبال ایران لقب گرفت که توانست سه دوره متوالی به مقام قهرمانی دست پیدا کند. این سه قهرمانی متوالی سپاهان در لیگ برتر به هتریک قهرمانی معروف شد. سپاهان در فصل بعدی موفق به کسب مقام قهرمانی در جام حذفی 92-91 شد تا برای چهارمین سال پیاپی موفق به کسب جام شده باشد و تعداد قهرمانی های خود را در جام حذفی به عدد 4 برساند.
تیم سپاهان در فصل ۹۴–۱۳۹۳، برای پنجمین بار به مقام قهرمانی در لیگ برتر دست یافت. در این فصل زلاتکو کرانچار تا پایان هفتهٔ هفتم هدایت تیم سپاهان را بر عهده داشت و سپس حسین فرکی هدایت این تیم را بر عهده گرفت و موفق شد سپاهان را به پنجمین قهرمانی خود در لیگ برتر برساند.
حضور در فینال لیگ قهرمانان آسیا
سپاهان از ایران و اوراوا رد دایموندز از کشور ژاپن با از پیش برداشتن حریفان به فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا 2007 رسیدند. تیم سپاهان در تاریخ 16 آبان 1386 در دور رفت مسابقه فینال لیگ قهرمانان آسیا، در ورزشگاه فولاد شهر اصفهان با هدایت لوکا بوناچیچ روبروی تیم اوراوا رد ژاپن قرار گرفت که این نتیجه با تساوی 1-1 به پایان رسید. گل تیم سپاها توسط محمود کریمی در دقیقه 47 به ثمر رسید. مسابقه برگشت دو تیم اوراوا رد و سپاهان در 23 آبان 1386 به میزبانی کشور ژاپن در ورزشگاه سایتاما برگزار شد.
سپاهان در مرحله یک چهارم نهایی این دوره از مسابقات، تیم ژاپنی کاوازاکی فرونتال را از میان برداشت. این بار اما حریف تیم ژاپنی نشد و تیم فوتبال اوراوا رد با نتیجه 2-0 پیروز شد و با کسب نتیجه 1-3 در مجموع دو بازی رفت و برگشت، به مقام قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا 2007 دست یافت. بدین ترتیب تیم سپاهان ایران با قبول این شکست، به مقام نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا 2007 رضایت داد.
حضور در جام باشگاههای جهان
تیم فوتبال فولاد مبارکه سپاهان با حضور در فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا سال 2007 میلادی مجوز حضور در مسابقات جام باشگاه های جهان را دریافت نمود. این تیم به عنوان اولین باشگاه ایرانی که در این مسابقات در ژاپن برگزار می شد، شرکت کرد. با توجه به میزبانی ژاپن در مسابقات جام باشگاه های جهان 2007 و حضور تیم ژاپنی (اوراوا رد دایموندز) در فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ به دلیل حضور قطعی و مستقیم یک تیم از کشور میزبان، سپاهان موفق شد با وجود نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا، به مسابقات جام باشگاههای جهان راه پیدا کند. سپاهان در دیدار اول خود در بازی پلیآف جام باشگاههای جهان ۲۰۰۷ در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۸۶ و در ورزشگاه ملی المپیک توکیو به مصاف ویتاکر یونایتد نیوزیلند، قهرمان لیگ قهرمانان اقیانوسیه رفت.
در این مسابقه، تیم سپاهان با گلزنی بازیکنان عراقی خود، قهرمان قارهٔ اقیانوسیه را با نتیجهٔ سه بر یک شکست داد. عماد رضا در دقایق ۳ و ۴ و عبدالوهاب ابوالهیل در دقیقهٔ ۴۷ گلهای سپاهان را به ثمر رساندند. سپاهان در دومین دیدار خود در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۸۶ و در ورزشگاه تویوتا مقابل تیم اوراوا رد ژاپن که ماه قبل در فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ با این تیم روبهرو شده بود، قرار گرفت. سپاهان در این دیدار از مرحلهٔ یک چهارم نهایی، با نتیجهٔ سه بر یک مقابل این تیم ژاپنی شکست خورد و از رویارویی با تیم آ.ث. میلان ایتالیا در مرحلهٔ نیمه نهایی این مسابقات بازماند.
تک گل سپاهان به وسیلهٔ محمود کریمی در دقیقهٔ ۸۰ برای نمایندهٔ ایران رقم خورد. در این مسابقات تیم سپاهان در بین هفت تیم حاضر، به مقام پنجمی نیز دست یافت.تیم آ.ث. میلان با برتری برابر بوکا جونیورز آرژانتین در فینال، به مقام قهرمانی این مسابقات رسید و جایزهٔ ۵ میلیون دلاری را دریافت کرد.
شهرآورد اصفهان
شهرآورد اصفهان بین تیم های سپاهان و ذوب آهن انجام می شود و حساسیت فوق العاده بالایی دراد و همیشه یکی از مهم ترین شهرآوردها و دربی های فوتبال لیگ ایران به حساب می آید. آغاز این شهرآورد به دهه 1350 بازمی گردد. این دو تیم اولین بار در زمستان ۱۳۵۱ در فینال مسابقات قهرمانی باشگاههای اصفهان و در ورزشگاه باغ همایون اصفهان (ورزشگاه تختی اصفهان فعلی) با یکدیگر رو به رو شدند. این دیدار در پایان ۹۰ دقیقه وقت قانونی و همچنین وقتهای اضافه بدون گل به پایان رسید تا کار به ضربات پنالتی بکشد. در پنالتیها، تیم فوتبال سپاهان با نتیجهٔ پنج بر چهار موفق شد تیم ذوبآهن را مغلوب کند و به مقام قهرمانی نیز برسد.
تیم دوم
سپاهان نوین به عنوان تیم دوم سپاهان اصفهان شناخته میشد. این باشگاه در سال ۱۳۸۳ به عنوان تیم سایهٔ سپاهان و با هدف جای دادن بازیکنانی بنیانگذاری شد که به دلیل محدودیتهای قانونی و نظر سرمربی به تیم اصلی راه پیدا نمیکردند. این تیم با قهرمانی در لیگ مناطق به لیگ دسته سوم صعود کرد. پس از آن با قهرمانی در لیگ دسته سوم و لیگ دسته دوم موفق شد به لیگ آزادگان (دسته یک) نیز صعود کند.
سپاهان نوین در فصل ۸۷–۱۳۸۶ لیگ آزادگان در گروه خود دوم شد و به پلیآف راه یافت. سپاهان نوین با برد در مرحلهٔ پلیآف لیگ آزادگان به لیگ برتر صعود کرد، اما بر اساس قانون سازمان تربیت بدنی مبنی بر عدم تمرکز تیمها در استانها و اینکه استانهای بدون تیم لیگ برتری را صاحب تیم کند و همچنین بر طبق قوانین منع حضور بیش از یک تیم با یک مالک در لیگ، مانع حضور تیم سپاهان نوین در لیگ برتر شد.
به همین دلیل، تیم فولاد خوزستان امتیاز این تیم در لیگ برتر را خرید و هماکنون این تیم در لیگ برتر حضور دارد. در سال ۱۳۸۹ امتیاز تیم دسته اولی سپاهان نوین به فولاد نطنز واگذار شد. فولاد نطنز نیز پس از تنها یک فصل حضور در لیگ آزادگان و سقوط به لیگ دسته دوم، در سال ۱۳۹۰ منحل شد. سپاهان نوین پس از فروش امتیاز خود به فولاد نطنز در سال ۱۳۸۹، با خرید امتیاز شهرداری نوشهر در لیگ دسته سوم حضور پیدا کرد و پس از سه فصل حضور در این لیگ، در سال ۱۳۹۱ به لیگ استانی سقوط کرد و منحل شد. سپاهان نوین در سال ۱۳۹۷ مجدداً بازگشایی شد و در لیگ دسته سوم فوتبال ایران حضور یافت.
ورزشگاه و زمین تمرین
ورزشگاه نقش جهان
این تیم در گذشته بازیهای خود را در ورزشگاه تختی اصفهان (باغ همایون سابق)، ورزشگاه ۲۲ بهمن اصفهان و ورزشگاه فولادشهر اصفهان برگزار میکرد. ورزشگاه نقش جهان که ساخت آن از سال ۱۳۷۴ آغاز شده بود، فاز اول آن در سال ۱۳۸۱ به بهرهبرداری رسید و سپاهان در این ورزشگاه قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی را نیز تجربه کرد. در سال ۱۳۸۶ ورزشگاه نقش جهان جهت ساخت فاز دوم تعطیل شد. سپاهان از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۵ در ورزشگاه فولادشهر که ورزشگاه اختصاصی باشگاه فوتبال ذوبآهن اصفهان میباشد، مسابقات خانگیاش را برگزار میکرد. سپاهان بازی رفت فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ را در ورزشگاه فولادشهر به انجام رساند.
سپاهانیها که نخستین بازیهای خود در لیگ قهرمانان آسیا را در ورزشگاه نقش جهان برگزار کردند و همچنین اولین قهرمانی خود در لیگ برتر و همچنین دو قهرمانی در جام حذفی را در این ورزشگاه جشن گرفتند، سالها در انتظار تکمیل این ورزشگاه بودهاند. در ۸ آذر ۱۳۹۳، وزارت ورزش و جوانان، مدیریت اجرایی ورزشگاه نقش جهان را برای تکمیل و بهرهبرداری آن به مجتمع فولاد مبارکه واگذار کرد. فاز دوم این ورزشگاه در تاریخ ۱۲ آبان ۱۳۹۵ افتتاح شد و دو روز بعد، اولین بازی رسمی سپاهان پس از گذشت بیش از ۹ سال در این ورزشگاه برگزار شد.
زمین تمرین
در گذشته سپاهان معمولاً در مجموعه اختصاصی صفائیه مبارکه یا آرارات اصفهان تمرین میکرد. در سال ۱۳۸۸ فولاد مبارکه، مجموعه ورزشی-تفریحی فردوس را از شرکت پلیاکریل اصفهان خریداری کرد و در دست نوسازی و توسعه قرار داد. این مجموعه هماکنون جهت تمرینات تیم سپاهان مورد استفاده قرار میگیرد و از امکانات بالایی برخوردار است.
افتخارات فردی
گلزنان برتر (آقای گل) در لیگ فوتبال ایران:
لیگ برتر ۸۲–۱۳۸۱: ایران ادموند بزیک – ۱۳ گل
” ۸۹–۱۳۸۸: عراق عماد محمد رضا – ۱۹ گل
” ۹۸–۱۳۹۷: برزیل کیروس استنلی – ۱۶ گل (مشترک)
” ۱۴۰۰–۱۳۹۹: ایران سجاد شهباززاده – ۲۰ گل
” ۱۴۰۲–۱۴۰۱:ایران شهریار مغانلو – ۱۳ گل
بازیکن سال فوتبال ایران:
فصل ۸۲–۱۳۸۱: ایران محرم نویدکیا
فصل ۹۲–۱۳۹۱: ایران محرم نویدکیا
برترین گلزنان سپاهان در همه ادوار
ده گلزن برتر باشگاه سپاهان در تمام ادوار عبارتند از:
عماد رضا: ۶۵ گل
محرم نویدکیا: ۴۴ گل
ابراهیم توره: ۴۴ گل
سجاد شهباززاده: ۳۸ گل
احسان حاجصفی: ۳۸ گل
مهدی شریفی: ۳۴ گل
رسول خطیبی: ۳۲ گل
محمود کریمی: ۳۱ گل
ادموند بزیک: ۳۰ گل
شهریار مغانلو: ۲۸ گل
آکادمی سپاهان
آکادمی فوتبال باشگاه سپاهان از آکادمیهایی است که در بازیکنسازی و پرورش فوتبالیستهای بزرگ و شناسایی استعدادهای فوتبال اصفهان و ایران نقش بهسزایی داشتهاست. از آن زمان که نام باشگاه به عنوان شاهین شناخته میشد، این باشگاه دارای آکادمی بودهاست. از سال ۱۳۷۹ و پس از واگذاری باشگاه به مجتمع فولاد مبارکه، پرورش و استعدادیابی نیروهای جوان در این باشگاه نیز افزایش پیدا کرد. و همچنین با استخدام مربیان و تأسیس پایگاههایی در سطح استان اصفهان و کشور، فعالیتها گسترش یافت.
آکادمی سپاهان از موفقترین، باثباتترین، منظمترین، منسجمترین و با امکاناتترین آکادمیهای فوتبال در سطح کشور میباشد. که فوتبالیستهای موفقی را در ردههای مختلف برای باشگاه و تیم ملی در ردههای سنی مختلف پرورش دادهاست. باشگاه سپاهان برای استعدادیابی و کشف نیروهای مستعد، در نقاط مختلف ایران و در شهرهایی که نیروهای با استعداد وجود دارد. مدرسه فوتبال تأسیس کردهاست.
مالک باشگاه و سرمایهگذاران
به ادعای پیام یونسیپور در تحلیلی که در بیبیسی فارسی منتشر شده، سپاهان باشگاهی با دو سرمایهگذار دولتی و نظامی در ایران است. در این تحلیل یونسیپور از باشگاه سپاهان به عنوان غنیمت مشترک میان وزارت صنایع ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یاد کردهاست. شرکت سرمایهگذاری مهر اقتصاد ایرانیان، از مهمترین بنیانگذاریهای بازرگانی سپاه پاسداران بودهاست. نهادی که سهامدار شرکتهای بزرگی چون تایدواتر خاورمیانه، ایرالکو، فولاد مبارکه، توسعه معادن روی، توسگستر و بانک پارسیان نیز بودهاست.
هواداران سپاهان اصفهان
سپاهان از دیرباز یکی از باشگاههای پرهوادار فوتبال ایران محسوب میشدهاست. سپاهان محبوبترین تیم اصفهان و یکی از پرهوادارترین باشگاههای ایران به حساب میآید. این باشگاه پس از استقلال، پرسپولیس و تراکتور به عنوان چهارمین باشگاه پرهوادار ایران شناخته میشود. با وجود اینکه باشگاه سپاهان در اصفهان قرار دارد. و عمده هواداران سپاهان در اصفهان متمرکز هستند. اما این باشگاه در شهرهای دیگر ایران و خارج از ایران نیز هوادار دارد. سپاهان پس از تراکتور، عنوان دومین تیم پرطرفدار غیرتهرانی را یدک میکشد.
نماد و لوگوی سپاهان
این باشگاه همواره نمادهایی مانند «گل آفتابگردان» داشتهاست. آخرین کاراکتر و نمادی که بهطور رسمی توسط باشگاه معرفی شد، «شیر زرد» است.
شیر در فرهنگ ملی و اسلامی ایرانیان نماد قدرت، عزت و صلابت جاویدان است. باشگاه سپاهان نیز در مرداد ۱۳۸۹ اعلام کرد به یمن داشتن ورزشکاران و مجموعهای که این ویژگیهای بزرگ را به کرات نشان دادهاند. رسماً شیر را به عنوان کاراکتر خود معرفی کردهاست.
لوگو
نشانواره، آرم یا لوگوی سپاهان در طول تاریخ این باشگاه دستخوش تغییراتی شدهاست. اولین نشانواره این باشگاه، در زمانیکه با نام شاهین اصفهان فعالیت میکرد، مشابه نشانواره باشگاه شاهین تهران نیز بودهاست. آخرین نشانواره این باشگاه در بهمن ۱۳۸۵ در اوایل نیم فصل دوم لیگ برتر ۸۶–۱۳۸۵ جایگزین لوگو قبلی شد. و تا به اکنون بر روی پیراهن این تیم نقش بستهاست. در این لوگو، هر سه رنگ اصلی باشگاه (زرد، سیاه و سفید) به کار برده شدهاست.
روز و هفتهٔ سپاهان
دوم آبان، در تقویم ورزشی به عنوان روز سپاهان نامگذاری شدهاست. در ۲ آبان ۱۳۸۶ حضور تیم فوتبال فولاد مبارکه سپاهان با صعود به فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا به عنوان اولین و تنها تیم ایرانی در مسابقات معتبر جام باشگاههای جهان محرز و قطعی شد. دو سال بعد، هیئت مدیره باشگاه در مصوبهای که با استقبال و نگاه مثبت سازمان تربیت بدنی و سایر نهادهای ذیصلاح همراه بود. این روز را به نام روز سپاهان و آغاز هفتهٔ سپاهان نامید.
جمع بندی:
باشگاه سپاهان یک تیم مطرح فوتبالی در شهر اصفهان که به نام فولاد مبارکه سپاهان اصفهان در لیگ برتر خلیج فارس حضور دارد و در سال 1332 در شهر زیبای اصفهان بنا نهاده شد. مالک باشگاه نیز شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. این تیم از ابتدای تاسیس توانسته 9 جام رسمی و کشوری را بنام خودش ثبت کند.